Tùy theo hướng tiếp cận có các cách phân loại mô hình doanh nghiệp khác nhau. Sau đây là một số hướng tiếp cận và các mô hình doanh nghiệp giúp bạn tham khảo để phát hiện hiện tại doanh nghiệp mình đang ở mô hình nào có ưu điểm nhược điểm gì. Hoặc bạn muốn xây dưng một văn hóa doanh nghiệp mà chưa biết mô hình nào thì phù hợp bạn có thể tham khảo và lựa chọn sao cho phù hợp với nguồn lực của tổ chức nhé.

1. Mô hình văn hóa theo cơ cấu và định hướng về con người & nhiệm vụ

Có bốn mô hình chính nằm trong một ma trận gồm bốn ô với hai trục: trục hoành biểu diễn sự biến thiên giữa con người và nhiệm vụ; trục tung biểu diễn sự biến thiên giữa việc bình đẳng không phân biệt thứ bậc (hoặc phân quyền) và việc phân biệt rõ thứ bậc (hoặc quyền lực tập trung), gồm:

1.1 Văn hóa lò ấp trứng:

Mô hình này nằm trong góc tư thiên về con người (hơn là nhiệm vụ) và bình đẳng (thay vì có thứ bậc). Điều này mô tả mô hình văn hóa như một lò ấp trứng để các thành viên tự phát huy khả năng và tự tạo mối quan hệ. Sự thiên về bình đẳng và định hướng cá nhân rất thích hợp với thời kỳ đầu của các doanh nghiệp khởi nghiệp, khi mà việc kinh doanh phụ thuộc rất lớn vào các sáng lập viên. Loại hình này phù hợp với doanh nghiệp thiên về sáng tạo, công nghệ, thiết kế…

1.2 Văn hóa tháp Eiffel:

Ngược lại với văn hóa lò ấp trứng, mô hình này nằm ở góc tư thiên về nhiệm vụ (hơn là con người) và tôn trọng thứ bậc. Mô hình doanh nghiệp sẽ như một hình tháp có nhiều tầng, mỗi tầng có một nhiệm vụ riêng và được quy định rõ ràng trong quy chế và bảng mô tả công việc. Lương, thưởng trách nhiệm tùy theo vị trí và mức độ công việc, đỉnh cao nhất là CEO. Loại hình này phù hợp với công ty thiên về quản trị bằng sức mạnh, quyết đoán. thường là các công ty về sản xuất…

1.3 Văn hóa gia đình:

Là mô hình nằm ở góc tư thiên về con người và thứ bậc. Đây là một dạng mô hình định hướng về quyền lực, người lãnh đạo như là một người chủ gia đình có trách nhiệm chăm lo cho các thành viên khác và đòi hỏi sự trung thành của các thành viên. Người ta dễ dàng thấy mô hình này tại những nước có chỉ số khoảng cách về quyền lực cao và thiên về tập thể như Trung Quốc hay công ty có xu hướng đưa môi trường doanh nghiệp trở thành khép kín, chú trọng vào nền văn hóa bản địa.

1.4 Văn hóa tên lửa định hướng (Văn hóa tên lửa dẫn đường):

Chú trọng đến sự bình đẳng ở nơi làm việc và định hướng vào công việc. Mô hình này rất thích hợp cho các doanh nghiệp làm theo dự án hoặc làm theo nhóm.

2. Mô hình văn hóa quan tâm giữa con người và thành tích

Nhóm này có bốn mô hình chính nằm trong một ma trận gồm bốn ô và hai trục: trục thành tích và trục con người.

2.1 Văn hóa chăm sóc:

Mô hình này nằm ở góc tư thiên về con người và ít thiên về thành tích. Mọi chính sách của doanh nghiệp đều quan tâm đến người lao động, mang tính nhân bản cao.

2.2 Văn hóa đòi hỏi:

Mô hình này nằm ở góc tư thiên về thành tích, ít thiên về con người, luôn đòi hỏi nhân viên phải đạt các chỉ tiêu. Các quyết định thường thiên về lý hơn là tình.

2.3 Văn hóa hợp nhất:

Là mô hình quan tâm cả con người lẫn thành tích. Các doanh nghiệp theo mô hình này họ thường đề cao thành tích cá nhân.

2.4 Văn hóa lãnh đạm:

Là mô hình chẳng quan tâm con người lẫn thành tích. Các cá thể trong doanh nghiệp chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân mình.

2.5 Mô hình văn hóa theo mức độ tôn trọng quyền lực

Mô hình văn hóa theo mức độ tôn trọng quyền lực có bốn mô hình chính, bao gồm:

2.6 Văn hóa nguyên tắc:

Là mô hình mà quyền lực và trách nhiệm của các cấp được thể hiện bằng các nguyên tắc rõ ràng.

2.7 Văn hóa quyền hạn:

Quyền lực xuất phát từ quyền lực của nhà lãnh đạo, thường là những người mạnh mẽ và có sức thu hút, lôi cuốn cộng đồng. Văn hóa trong các doanh nghiệp này được phát triển xung quanh người sở hữu và lập ra tổ chức đó. Mô hình này phù hợp ở các quốc gia thiên về định hướng cá nhân thay vì tập thể.

2.8 Văn hóa sáng tạo:

Trong mô hình VHDN này, quyền lực không được phân định một cách rõ ràng cho các vị trí trong doanh nghiệp. Mọi người được tự do sáng tạo, làm việc với ý thức tự giác cao và sẵn sàng hy sinh nhu cầu cá nhân cho tổ chức đó.

2.9 Văn hóa đồng đội:

Mô hình đề cao tính tập thể. Họ tạp trung vào sự hỗ trợ và hợp tác lẫn nhau trong công việc và mọi quyết định thường không do các nhà quản lý đưa ra.

3. Mô hình văn hóa theo vai trò của người lãnh đạo

Nhóm này gồm có sáu mô hình tiêu biểu:

1. Mô hình văn hóa người lãnh đạo quyền lực.

2. Mô hình văn hóa người lãnh đạo gương mẫu.

3. Mô hình văn hóa người lãnh đạo chấp nhận rủi ro.

4. Mô hình văn hóa tôn trọng vai trò tập thể.

5. Mô hình văn hóa tôn trọng vai trò cá nhân.

6. Mô hình văn hóa người chú trọng nhiệm vụ.

Tải app The Ant Work để ứng tuyển ngay hoặc xem các tin tuyển dụng lân cận. Tìm kiếm và lựa chọn công việc phù hợp gần nhà ngay trên thiết bị di động của mình.

TẢI NGAY

Bình luận