Tương tác giữa người lao động và nhà tuyển dụng là mối quan hệ cung cầu. Mối quan hệ cơ bản và nguyên thủy nhất là một bên mua sức lao động một bên bán sức lao động. Vậy để quá trình mua bán diễn ra vui vẻ thuận lợi rõ ràng cung cầu phải khớp với nhau. Tại sao người lao động cần việc làm vẫn thất nghiệp và nhà tuyển dụng cần người vẫn chưa tuyển được nhân sự?

Ngày nay khi mà số lượng nhà tuyển dùng tăng lên nhiều hơn trước đây, nhà tuyển dụng 4.0 không chỉ mua sức lao động mà họ còn bán giá trị lợi ích đi kèm cho người lao động, để tăng giá trị cạnh tranh với các nhà tuyển dụng khác nhằm thu hút nhân sự xuất sắc về phía mình. Rất nhiều chuyên gia nhân sự bật mí rằng, việc ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong chiến lược nhân sự được đánh giá là cách thức hiệu quả trong việc tuyển dụng, thu hút và giữ chân nhân tài.

Cùng The Ant phân tích thêm để xem chúng ta có thể ứng dụng được gì cho tổ chức, doanh nghiệp mình nhé.

1. Trước tiên cùng tìm hiểu, tháp nhu cầu Maslow là gì?

Được nhà tâm lý học người Mỹ – Abraham Maslow nêu ra và ứng dụng năm 1943, lý thuyết nhu cầu Maslow (Maslow’s hierarchy of needs) thể hiện sự phân cấp các nhu cầu của con người từ cơ bản đến cao cấp. Đây được xem là một trong các lý thuyết quan trọng nhất trong ngành quản trị kinh doanh về xác định nhu cầu tự nhiên của con người.

Tháp Maslow được phân thành mức cao và mức thấp với 5 tầng nhu cầu cụ thể. Những nhu cầu cao hơn được thỏa mãn khi nhu cầu thấp hơn được đáp ứng.

Mức thấp:

Tầng thứ nhất: Các nhu cầu căn bản nhất thuộc về “thể lý” (physiological)

– thức ăn, nước uống, nơi trú ngụ, tình dục, bài tiết, thở, nghỉ ngơi.

Tầng thứ hai: Nhu cầu an toàn (safety)

– cần có cảm giác yên tâm về an toàn thân thể, việc làm, gia đình, sức khỏe, tài sản được đảm bảo.

Mức cao:

Tầng thứ ba: Nhu cầu được giao lưu tình cảm và được trực thuộc (love/belonging)

– muốn được trong một nhóm cộng đồng nào đó, muốn có gia đình yên ấm, bạn bè thân hữu tin cậy.

Tầng thứ tư: Nhu cầu được quý trọng, kính mến (esteem)

– cần có cảm giác được tôn trọng, kính mến, được tin tưởng.

Tầng thứ năm: Nhu cầu về tự thể hiện bản thân cường độ cao (self – actualization)

– muốn sáng tạo, được thể hiện khả năng, thể hiện bản thân, trình diễn mình, có được và được công nhận là thành đạt.

Như vậy, dựa trên nền tảng lý thuyết Maslow, con người cá nhân hay tổ chức chủ yếu hành động theo nhu cầu tự nhiên. Ai cũng mong muốn nhu cầu của mình được đáp ứng càng nhiều càng tốt, tốt nhất là ở mức tối đa.

“Hành vi thái độ phụ thuộc vào lợi ích, mà lợi ích với người lao động được họ đo lường qua việc nhu cầu được thỏa mãn hay không”

Với vai trò của nhà quản lý nhân sự, bạn có thể lập chiến lược cụ thể để tác động vào nhu cầu và kỳ vọng của nhân viên nhằm thay đổi hành vi của họ. Mục tiêu của quản trị nhân sự theo tháp Maslow là tạo môi trường để nhân viên gắn bó hơn, thúc đẩy nhân viên làm việc chăm chỉ, tận tụy và hiệu quả hơn để đạt được nhu cầu họ kỳ vọng.

2. Ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong tuyển dụng và quản trị nhân sự như thế nào?

Bước 1: Đầu tiên, để ứng dụng tháp Maslow trong quản trị nhân sự, các nhà lãnh đạo và quản lý nhân sự cần nghiên cứu và xác định rõ tầm vóc của doanh nghiệp mình hiện tại và cải tiến liên tục. Tức là xem xét lại khả năng doanh nghiệp của mình có thể làm tốt hơn ở những khâu nào để đáp ứng ngày càng tốt hơn và tăng sức hút hơn trên thị trường tuyển dụng.

Bước 2: Tìm hiểu phỏng vấn để xác định rõ nhu cầu của từng nhân viên hay ứng viên và năng lực của họ. Một khi nắm bắt được tâm lý con người thì có thể dùng phương pháp phù hợp để nhân viên hài lòng với môi trường làm việc và tự nguyện làm việc hết mình, gắn kết lâu dài cùng công ty.

Cần trả lời được 2 câu hỏi:

– Mong muốn và nhu cầu của nhân viên có phù hợp với năng lực và khả năng cống hiến của họ không?
Nếu nhân viên có nhu cầu rất cao nhưng năng lực rất yếu thì rõ ràng đây không phải là nhân viên cần thiết cho bất cứ công ty nào nếu đang phỏng vấn thì nên kết thúc sớm để tiết kiệm thời gian, còn nếu họ đang làm việc cho công ty thì cũng nên thanh lý hợp đồng ngay để giảm chi phí và tránh những việc không đáng có từ nhân viên đó mang lại. Ngược lại những nhân viên có năng lực và nhiệt huyết làm việc họ xứng đáng có quyền có những yêu cầu cao hơn, họ có tiềm năng để trở thành một trong những nhân viên xuất sắc nhất.

– Khả năng hiện tại nguồn lực doanh nghiệp sau khi điều chỉnh trong phạm vi có thể, có đáp ứng được nhu cầu mong muốn của nhân viên này không?
Nhiều nhân viên rất xuất sắc và đầy tiềm năng, họ có quyền mong muốn và có những nhu cầu cao hơn trong công việc. Nếu doanh nghiệp chưa đáp ứng được thì cũng không nên có tuyển về hoặc giữ chân bằng mọi giá, hãy tạo điều kiện cho họ tìm được môi trường phù hợp hơn ở hiện tại. Họ có thể trở thành nhân viên tương lai của công ty chứ không phải là bây giờ!

Bước 3: So sánh Bước 1 và Bước 2 để xem độ vênh. Nếu độ vênh không thể khắc phục được thì nên kết thúc sớm buổi phỏng vấn hoặc nếu nhân viên muốn ra đi thì nên tạo điều kiện cho nhân viên tìm bến đỗ mới phù hợp hơn. Nguyên tắc của tuyển dụng là tuyển người phụ hợp nhất chứ không phải người giỏi nhất! Chỉ giữ người còn muốn ở lại, không nên giữ người chỉ muốn ra đi!

Trong tuyển dụng cũng như quản lý nhân viên, một khi nắm bắt được tâm lý con người thì có thể dùng phương pháp phù hợp để nhân viên hài lòng với môi trường làm việc và tự nguyện làm việc hết mình, gắn kết lâu dài cùng công ty. Sau đây là một số gợi ý để tăng hiệu quả về quả trị nhân sự khi áp dụng thuyết Maslow.

2.1 Nhu cầu về thể chất và sinh lý

Điều đầu tiên một ứng viên quan tâm và đặt vấn đề rõ ràng nhất luôn là lương thưởng và phúc lợi để duy trì đời sống tối thiểu (ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt…)

Nhà quản lý có thể đáp ứng nhu cầu này bằng cách đưa ra chính sách lương tốt và công bằng dựa trên các tiêu chí đánh giá hiệu quả công việc như: KPI, thái độ làm việc, thời gian làm việc, mối quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp,…

Ngoài vấn đề thu nhập cơ bản, nhà quản lý còn cung cấp thêm nhu cầu cơ bản của nhân viên bằng cách có thêm một số phúc lợi gia tăng như: cung cấp miễn phí các bữa ăn trưa hoặc ăn giữa ca, bố trí chỗ nghỉ ngơi, giải trí cho nhân viên cho nhân viên trong giờ giải lao.

2.2 Nhu cầu an toàn và sức khỏe cho nhân viên

An toàn tính mạng và sức khỏe là tài sản quý giá nhất của mỗi con người. Nếu không vì cuộc sống bức bách thì không ai muốn làm công việc áp lực ảnh hưởng đến sức khỏe của mình. Ở vị trí nhân viên, mọi người đều mong muốn công ty đảm bảo nhu cầu về an toàn và tính mạng cho mình làm ưu tiên hàng đầu.

Nhà quản lý nên chú trọng tạo môi trường làm việc thuận lợi cho nhân viên bằng các phương pháp cơ bản như sau:

Xây dựng không gian làm việc an toàn, sạch sẽ có đầy đủ tiện nghi cần thiết. Chương trình chăm sóc sức khỏe cho nhân viên như: chế độ khám sức khỏe định kỳ, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thân thể.

Quy định tăng ca hợp lý, không để nhân viên làm quá sức. Xây dựng chế độ lương thưởng hợp lý khi nhân viên tăng ca.

Đối với bộ phận sản xuất, môi trường làm việc phải đáp ứng tiêu chuẩn an toàn lao động như: Đồng phục bảo hộ lao động, hệ thống chữa cháy khẩn cấp, trang thiết bị hỗ trợ khi thực hiện công việc nguy hiểm,…

Đảm bảo công việc được duy trì ổn định và đối xử công bằng giữa các nhân viên, không để tình trạng bạo hành công sở xảy ra: về mặt thể xác cũng như tinh thần.

Có thể xây dựng không gian riêng để nhân viên thư giãn và rèn luyện thể dục, thể thao.

2.3 Đáp ứng nhu cầu tinh thần nhân viên

Sau khi được thỏa mãn nhu cầu cơ bản và nhu cầu sức khỏe, nhân viên cần môi trường làm việc thân thiện có thể giao lưu, học hỏi từ lãnh đạo và đồng nghiệp. Ai cũng mong muốn được làm việc trong môi trường thoải mái nhận được sự quan tâm từ cấp trên và đồng nghiệp, đặc biệt vào những lúc khó khăn cần sự giúp đỡ.

Một số gợi ý để đáp ứng nhu cầu tinh thần của nhân viên:

Xây dựng một văn hóa công ty tốt, thân thiện, hiệu quả. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, các doanh nghiệp ngày càng có sự đầu tư cho việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực, không chỉ nhằm thu hút nguồn nhân lực tài năng mới, mà còn tạo dựng sự tự hào về doanh nghiệp của các nhân viên cũ.

Tạo điều kiện để nhân viên có cơ hội hợp tác cùng các phòng ban khác, mở rộng giao lưu giữa các bộ phận.

Xây dựng một nhóm nhân viên chuyên phụ trách hoạt động tập thể để thiết kế các chương trình giao lưu, trò chuyện và giải trí cho tập thể nhân viên.

Tổ chức du lịch hàng năm, gala dinner, các ngày kỉ niệm công ty, tổ chức hội thao, tặng quà cho nhân viên nữ vào các dịp lễ 8/3, ngày Phụ Nữ Việt Nam,…

Khuyến khích mọi người tham gia các cuộc thi sáng kiến phục vụ sự phát triển doanh nghiệp và tổ chức.

Cử nhân viên tham gia các buổi tiệc giao lưu cùng khách hàng.

Tổ chức tiệc sinh nhật cho nhân viên, chế độ hiếu hỷ…thể hiện sự quan tâm của công ty đến gia đình và nhân viên.

2.4 Nhu cầu được tôn trọng

Nhu cầu được tôn trọng có 2 phần đó là: nhu cầu được tôn trọng từ bên trong, và nhu cầu được tôn trọng từ bên ngoài.

Đối với nhu cầu được tôn trọng từ bên trong, doanh nghiệp cần để nhân viên thấy rằng địa vị xã hội, giá trị lao động, đãi ngộ vật chất và tinh thần của họ được công nhận và đáp ứng. Một nhân viên nhận được sự tôn trọng từ cấp trên và đồng nghiệp sẽ tạo động lực để làm việc hăng hái hơn, cảm nhận muốn gắn bó lâu dài cùng tập thể công ty. Nhu cầu được tôn trọng bên trong đóng vai trò rất lớn đến hiệu quả cũng như sự gắn bó của nhân sự với công ty.

Ngược lại nhu cầu được tôn trọng từ bên ngoài, lại đóng vai trò rất lớn trong quá trình tuyển dụng và thu hút nhân sự. Rất nhiều người lao động đặc biệt là các bạn mới ra trường họ không chỉ cần công ty, đồng nghiệp tôn trọng mà họ cần được gia đình bạn bè xã hội tôn trọng họ thông qua công việc họ đang làm. Và lúc này làm việc ở một công ty lớn, được nhiều người biết đến thì họ cảm thấy được tôn trọng hơn là làm việc ở một công ty ít tên tuổi. Điều này giải thích vì sao các công ty nhỏ khó tuyển dụng và giữ chân nhân sự hơn các công  ty top đầu.

Nhu cầu được tôn trọng bên ngoài gắn kết với tuổi đời và sự phát triển của công ty nên cần nhiều thời gian để cải tổ hơn là nhu cầu được tôn trọng bên trong. Một số gợi ý để đáp ứng ngay nhu cầu được tôn trọng của nhân viên:

Quy định cụ thể và công bằng khi đánh giá nhân viên: Chính sách nhân viên mới, nhân viên có thực lực, nhân viên thâm niên gắn bó cùng công ty. Xây dựng cơ chế và chính sách khen ngợi sự đóng góp của nhân viên, khen thưởng thành tích cá nhân một cách công khai rộng rãi.

Đề bạt nhân sự có khả năng lên vị trí cao hơn hoặc cho họ đảm nhận vị trí công việc có mức độ và phạm vi ảnh hưởng lớn hơn.

2.5 Nhu cầu được phát triển và thể hiện khả năng

Nhà lãnh đạo và quản lý cần cung cấp các cơ hội để nhân viên phát triển khả năng và vận dụng sáng tạo vào công việc, khuyến khích họ tham gia vào quá trình cải tiến của doanh nghiệp và tổ chức. Nhân viên nào cũng có kế hoạch phát triển sự nghiệp và thực hiện lý tưởng cá nhân, và họ cần được tạo điều kiện thông qua những cơ chế chính sách từ công ty: phạm vi tự quyết công việc, khả năng ra quyết định chủ chốt, mạnh dạn áp dụng những sáng kiến mới trong công việc,…

Nhân viên cần công ty để có công ăn việc làm và phát triển bản thân, và ngược lại công ty cần nhân viên giỏi để xây dựng và phát triển công ty, họ là tài sản quý báu của mỗi doanh nghiệp, họ là người đặt từng viên gạch để không ngừng xây dưng doanh nghiệp to đẹp và hùng vĩ hơn từng ngày. Chắc chắn không nhà lãnh đạo nào muốn mất đi nhân tài ưu tú vào tay đối thủ cạnh tranh. Vì thế chiến lược nhân sự áp dụng tháp nhu cầu Maslow chính là phương pháp hữu ích để thu hút giữ chân nhân tài trong công ty. Hãy lập chiến lược để thu hút, tuyển dụng và phát triển nhân viên của mình dựa trên vận dụng thuyết Maslow; chắc chắn bạn sẽ nhận được hiệu quả bất ngờ!

3. Ý nghĩa của tháp nhu cầu Maslow trong tuyển dụng và quản trị nhân sự.

– Công ty càng có khả năng cung cấp ở tầng càng cao trên tháp nhu cầu Maslow thì càng có sức hút trong tuyển dụng cũng như dữ chân nhân viên.

– Nhân viên chỉ khi được thỏa nhu cầu như mong đợi hoặc trên mức mong đợi họ mới thực sự mong muốn gia nhập cũng như toàn tâm toàn ý gắn bó với công ty.

Tải app The Ant Work để ứng tuyển ngay hoặc xem các tin tuyển dụng lân cận. Tìm kiếm và lựa chọn công việc phù hợp gần nhà ngay trên thiết bị di động của mình.

TẢI NGAY

Bình luận